کارآفرینی چیست؟
تفاوت کارآفرینی اقتصادی و کارآفرینی اجتماعی ، کارآفرینی فرآیند یا مفهومی است که در طی آن فرد کارآفرین با ایدههای نو، خلاق و شناسایی فرصتهای جدید با بسیج منابع، به ایجاد کسب و شرکتهای نو، سازمانهای جدید و نوآور رشد یابنده مبادرت میورزد. این امر توأم با پذیرش خطرات است ولی اغلب منجر به معرفی محصول یا ارائه خدمات به جامعه میشود. انگیزههای مختلفی در کارآفرین شدن مؤثر میباشد که از جمله آنها: نیاز به موفقیت، نیاز به کسب درآمد و ثروت، نیاز به داشتن شهرت، و مهمتر از همه نیازمندی به احساس مفید بودن و استقلال طلبی را میتوان نام برد.
تفاوت کارآفرینی اقتصادی و کارآفرینی اجتماعی
برای شناسایی تفاوت های میان کارآفرینی و کارآفرینی اجتمـاعی، اولـین قـدم آن است که معنای ضمنی لغت «اجتماعی» را مدنظر قرار دهیم چرا که در واقع ایـن لغـت وجه تمایز دو نوع از کارآفرینی بوده و بدان معنا است که میان اجتماعی و غیراجتماعی بودن فعالیت تفاوت وجود دارد. بـر ایـن اسـاس کـارآفرینی اجتماعی در برگیرنده ی فعالیت هایی است که در راستای پیشبرد اهداف اجتماعی انجام می شوند. در اهداف اجتماعی، حضور بیش از یک فرد مطرح است و منافع به گـروه یـا جمعی از افراد خواهد رسید. در بیشتر مباحث مربوط به کارآفرینی اجتماعی تمرکز بر فراینـدی است که طی آن رفتارهای خاصی برای تعقیب اهداف اجتماعی شکل می گیرد.
بوش و مک گئورگ براساس دو تعریف زیر کارآفرین اجتماعی را از کارآفرین سنتی متمایز کرده اند :
- هرچند کارآفرینان سنتی نیز رفتارهای اجتماعی دارند، به طور مثال به سـازمان هـای غیرانتفاعی کمک مالی می کنند، از مواد اولیه و روش هایی استفاده می کنند کـه بـه محیط زیست آسیب نرساند و با کارمندانشان رفتاری احترام آمیز دارنـد، امـا رفتـار آنها تنها به صورت غیرمستقیم با مسایل اجتماعی ارتباط دارد. کارآفرینان اجتماعی متفاوت هستند زیرا راهبردهـای درآمـدزایی آنهـا بـه طـور مـستقیم بـه اهـداف اجتماعی شان گره خورده است. به عنوان مثال آنها افرادی را استخدام می کنند که از نظر جسمی، روحی یا مالی در مضیغه هستند و یا محصولات ماموریت- محوری تولید می کنند که پاسخگوی مشکل اجتماعی گروه خاصی است.
- کارآفرینان اقتصادی بـا نتـایج مـالی سـنجیده مـی شـوند و موفقیـت یـا شکـست کسب وکارشان با توانایی آنها در تولید سود برای صاحبان سهام تعریف می شود. در مورد کارآفرین اجتماعی هرچند سودآوری همچنان یک هدف است، اما تنها هدف نیست و سـود آنهـا دوبـاره در راه ماموریـت اصـلی سـرمایه گـذاری مـی شـود.


تفاوت کارآفرینی اقتصادی و کارآفرینی اجتماعی – کالج مدیریت
در تحقیقی دیگر تفاوت میان کارآفرینی اقتصادی و کارآفرینی اجتمـاعی ناشـی از چهار متغیر اصلی زیر است:
-
خرابی بازار
خرابی بازار فرصت های کارآفرینانه ی متفاوتی برای کارآفرین اجتماعی و کارآفرین اقتصادی پدید می آورد. یکی از نظریه هایی کـه شـکل گیـری کسب وکارهای اجتماعی را توجیه می کند، این است که این سازمان ها وقتی خرابـی بازار اجتماعی رخ می دهد ظاهر می شوند، یک مشکل برای کارآفرین اقتصادی امکان دارد فرصتی برای کارآفرین اجتماعی باشد.
-
ماموریـت
هدف اصلی کارآفرین اجتماعی خلق ارزش اجتماعی بوده و حال آنکه هدف کارآفرین تجاری تولید سود اقتصادی است. ماموریت، تمایزهای بنیادینی میان کارآفرینی تجاری و کارآفرینی اجتماعی ایجاد می کند که در حـوزه هـای مختلـف مدیریتی و خاصه انگیزش فردی قابل مشاهده است.
-
بسیج منابع
ماهیت محدود کننده ی توزیع ناپذیر بودن مازاد تولید شده توسط کسب وکار اجتماعی و هدف اجتماعی تنیده در ماموریت آن کسب وکار، کارآفرین اجتماعی را نسبت به استفاده از بازار سرمایه محدود می کند. در کسب وکار اجتماعی، پرداخت پاداش یکسان به کارمندان در مقایسه با کسب وکارهای اقتـصادی دشـوار است. کارمندان سازمان های کارآفرینانه ی اجتماعی به طور عام ارزش بسیاری بـرای پاداش های غیرنقدی قایل هستند. از اینرو در کـارآفرینی اقتـصادی و کـارآفرینی اجتماعی رویکردهای مدیریتی متفاوتی نسبت به بسیج منابع مـالی و منـابع انـسانی وجود دارد.
-
سنجش بهـره وری
در کارآفرینی اجتماعی افزون بر سود اقتصادی، ارزش اجتماعی نیز باید اندازه گیری شود. معیارهای قابل سنجش مانند شاخص های مالی، سهم بازار و رضایت مشتری، سنجش میزان بهره وری کسب وکار اقتصادی را آسـان مـی کننـد. هدف اجتماعی کارآفرین اجتماعی سبب می شود که وی در سنجش میزان بهره وری با مشکل مواجه شود. افزون بر این ذی نفعان مالی و غیرمـالی متعـددی کـه سـازمان کارآفرینانه ی اجتماعی بر آنها متکی است تعـداد و تنـوع بـیشتـری دارنـد کـه درنهایت منجر به پیچیدگی مدیریت این روابط خواهد شد. اندازه گیـری «تغییرهـای اجتماعی» نیز چالش برانگیز بوده و از این رو سنجش کارایی اثرگذاری های اجتماعی یک متمایز کننده ی اساسی است.
به طور کلی میتوان گفت «ماموریـت»، عامـل اصـلی متمایزکننـده ی کـارآفرینی اجتماعی از کارآفرینی اقتصادی بوده و ماموریت کسب وکار اجتماعی، محدودیت هـای ایدئولوژیکی برای صاحبان و مدیران این کسب وکارها فراهم می آورد و آنها را ناچـار به انتخاب روش های متفاوت درآمدزایی، بسیج منابع و تقسیم سود می کنـد. هـمچنـین سنجش کارایی کسب وکار اجتماعی نسبت به کسب وکار اقتصادی متفاوت است.