اکوسیستم

اکوسیستم بازاریابی ، واژه اکوسیستم، برگرفته از علم زیست‌شناسی از ترکیب دو واژه بوم‌شناسی (ecology) و سیستم تشکیل شده است. بنابراین اکوسیستم مفهومی است که محیط زیست گیاهی و حیوانی، پویایی‌های جمعیت، رفتار و تکامل را با هم یکپارچه می‌کند. رهیافت اکوسیستم، مطالعه فرضه‌های رفتار بشری در چارچوبی از تعامل‌هایی است که بین افراد و محیط‌ هایشان رخ می‌دهد (فاریلنگر، ۲۰۱۵). درباره مفهوم اکوسیستم تفاوت‌هایی در میان تعاریف وجود دارد و انشعاب‌هایی نیز از این تفاوت‌ها استنباط شده است؛ ولی به‌طور کلّی سه خصوصیت مشترک در بین همه تعاریف وجود دارد که عبارت‌اند از: ۱٫ عناصر جاندار؛ ۲٫ عناصر بی‌جان و ۳٫ تعامل آنها.

هیچ محصولی نمی تواند یک مزیت رقابتی مادام العمر برای مشتریان خلق کند. اما اگر مصرف کنندگان درگیر یک پایگاه خاص شوند، موضوعی مثل سیستم عامل ویندوز، سپس می توانید محصولات جدیدی عرضه نمود که درگیر آنها هم خواهند شد. محصولاتی مانند نرم افزار های کامپیوتری از این جمله هستند. برند ماکروسافت طی چندین سال اخیر از مفهوم بهره جسته است. حتی مهم تر از آن، این اکوسیستم ها یا پایگاه ها باعث می شوند مشتریان خلاق در خارج از شرکت نیز ارزش منحصربه فرد خود را ایجاد کنند.اکوسیستم بازاریابی یک مفهوم کامل از استراتژی بازاریابی شرکت های مخابراتی هستند که به هر قیمتی محصولی را به دست مشتری می رسانند و پس از یک دور مصرف، مشتری ملزم به تمدید اعتبار خواهد بود. راه اندازی باشگاه مشتریان و ارائه تخفیفات دوره ای به مشتریان شرکت ها در پی خلق یک اکوسیستم بازاریابی هستند.

اکوسیستم بازاریابی – کالج مدیریت

فرآیند و نگاه فرآیندی به اکوسیستم -اکوسیستم بازاریابی

اگر بازاریابی محتوایی را یک اکوسیستم در نظر بگیریم، فرآیندهای موجود در آن، همانند فرآیندهای اکوسیستم کسب‌وکاری است.

این فرآیندها شامل «رشد» ، «بلوغ» ، «شکوفایی» ، «رقابت» ، «انتقال» و «مرگ» هستند.

در یک اکوسیستم بازاریابی محتوایی همواره می‌توان فرآیندهای مختلفی را مشاهده کرد.

رشد: ظهور خلق/تولید محتوا در موضوعات مختلف و افزایش حجم محتوای فارسی در وب. 

این فرآیند اوایل دهه هشتاد و با ظهور سیستم‌های وبلاگ‌نویسی قوت و شدت گرفت.

بلوغ: تلغیظ و بالغ‌تر شدن محتواهای متنی، از دل‌نوشته به سمت نوشته‌های پربارتر، تخصصی‌تر و غنی تر.

این فرآیند در وب فارسی حداقل از اواسط دهه هشتاد شروع و تا به امروز ادامه یافته است.

شکوفایی: فرآیند جذب ترافیک و رسیدن به هدف‌های مورد نظر در بازاریابی محتوایی بود که حداقل از اوایل دهه ۹۰ و با فراگیر شدن روش‌‌های خرید آنلاین فراگیر شدند.

این فرآیندها محتوا را از «پر کننده صفحه» به «ابزار جذب و هدایت ترافیک» تبدیل کردند.

شکوفایی اکوسیستم بازاریابی محتوایی هنوز کامل نشده‌است و ما هم‌چنان شاهد رشد روش‌های جذب ترافیک، در کنار رشد و بلوغ الگوریتم‌های گوگل هستیم.

رقابت: زمانی رخ خواهد داد که سازمان‌ها و شرکت‌ها برنامه اصلی بازاریابی‌شان را بر مبنای «بازاریابی محتوایی» قرار دهند و تدوین استراتژی محتوا را روشی برای رقابت تجاری ببینند. 

رقابت و حذف افراد ضعیف‌تر در رقابت، یکی از اصلی‌ترین اجزای اکوسیستم‌هاست.

انتقال و مرگ: دو فرآیند تقریبا همزمان و همراستا در اکوسیستم بازاریابی محتوایی هستند. 

به این معنا که با از بین رفتن و ناکارآمدی راهکارهای ناشی از استراتژی محتوا در یک حوزه خاص، یا استراتژی‌هایی که «مرده به دنیا می‌آیند» پس از مرگ، راهنما و راهکاری برای استراتژی‌های محتوای جدید‌تر و راهکارهای بهتر باشند.

می‌توان نگاه دیگری هم به این مقوله داشت و آن «چرخه عمر محتوا» است که از نظر من در زیر سیستم محتوا جاری است تا خود اکوسیستم

این فرآیند تقریبا هنوز متولد نشده‌است و ممکن است سال‌های سال به طول بینجامد.

اکوسیستم بازاریابی محتوایی هنوز در حال بلوغ و شکوفایی است و چرخه‌های متعدد آن هنوز تا کامل شدن راهی طولانی در پیش دارند.