تبلیغات موثر ، در دنیای امروز صنعت تبلیغات درحالی‌که پشتوانه‌ی قدرتمندی برای تضمین کیفیت ندارد، انواع محصولات گوناگون را (با آگهی‌های بازرگانی و تبلیغات مختلف) به دنیا معرفی می‌کند. با اینکه کمی تند و اغراق‌آمیز به نظر می‌رسد، اما این نتایج برآمده از آزمایش هزاران آگهی تبلیغاتی طی چندین دهه است. تجربه نشان داده است، تنها نیمی از تبلیغات عرضه‌شده واقعا به نتیجه می‌رسند و بر الگوی خرید مشتری و انتخاب برند توسط او اثر مثبتی می‌گذارند، در حالی که برخی از آگهی‌ها حتی تأثیر منفی روی فروش دارند! چنین چیزی چطور ممکن است؟ پس بنگاه‌های تبلیغاتی چه می‌کنند؟ آیا شرکت‌ها به دنبال بهترین تبلیغات نیستند؟ البته هدف بنگاه‌های تبلیغاتی تولید تبلیغات موثر است و شرکت‌ها هم به دنبال بهترین تبلیغات هستند، اما موانعی در این مسیر وجود دارد. اگر می‌خواهید از سد این موانع بگذرید و با خلق تبلیغات موثر عملکرد کسب‌وکارتان را بهبود ببخشید.
تبلیغات موثر چیست؟
مفهوم تبلیغات بطور عجیبی با بازاریابی آمیخته است. تبلیغات جزئی از فرآیند بازاریابی یک محصول و یا خدمت بشمار می رود. به بیان ساده می توان گفت تبلیغات یعنی رساندن یک پیام در مورد محصول و یا یک خدمت از طریق رسانه های مختلف برای متقاعد کردن مخاطبان بالقوه برای خرید آن محصول و یا خدمت.
ویژگی های تبلیغات موثر
خلاق، ابتکاری و به یادماندنی: تصویر و پیام تبلیغ می باید کاملاً خلاقانه و ابتکاری باشد بگونه ای که مخاطب در مورد آن به فکر واداشته شود و هر زمان که محصول شما و یا محصولات مشابهی را می بیند به یاد تبلیغ شما بیافتند.
عنوان جذاب و متفاوت: عنوان یک تبلیغ می بایست به گونه ای باشد که خواننده وادار به خواندن ادامه آن شود.
متن آگهی: متن آگهی را بگونه ای بنویسید که مزیت های محصول و یا خدمت شما را بیان کند. من چندی پیش یک آگهی برای یک موسسه تندخوانی طراحی کردم که متن آن را با این سئوال شروع کردم که “آیا می دانید سرعت مطالعه هر ایرانی ۲۰۰ کلمه در دقیقه است در حالی که میانگین سرعت مطالعه در جهان ۸۰۰ کلمه در دقیقه است؟” هر جمله از متن آگهی باید بگونه ای باشد که خواننده رغبت نشان دهد که مطالب بعدی را نیز بخواند. ویژگی بسیار مهم دیگری که در متن آگهی بهتر است رعایت کنید صداقت در متن است. پیامتان نباید باور پذیر نباشد. هرگز فراموش نکنید که آنچه را در پیامتان به مخاطب ارائه می دهید باید در عمل نیز بتوانید آن را به اثبات برسانید. به عبارت دیگر هرگز وعده ای ندهید که نتوانید عمل کنید.
پیشنهاد فروش غیر مستقیم: در انتهای آگهی حتماً خواننده را با روشی ترغیب به انجام عملی کنید تا در نهایت منجر به فروش شود. البته هرگز سعی نکنید که سریعاً مشتری را وادار به خرید نمایید. بعنوان مثال ما در موسسه تندخوانی در انتهای آگهی خود خواننده را به یک سمینار رایگان دعوت می کردیم و در آن سمینار در مدت ۹۰ دقیقه توضیحات کاملی در مورد خدمات خود ارائه می کردیم. جالب است بدانید ۴۰% از کسانی که در آن سمینار شرکت می کردند در نهایت در کلاسهای تندخوانی ثبت نام می کردند. اگر در انتهای آگهی فقط شماره تلفن را برای ثبت نام در کلاسها می دادیم بی شک تعداد بسیار کمتری در سمینارها شرکت می کردند.
موانع تبلیغات موثر
۱. خود را فریب ندهید
نخستین مانع این است که اغلب خود را فریب می‌دهیم؛ باور داریم خودمان بهتر می‌دانیم تبلیغ خوب چه تبلیغی است و نیازی به ارزیابی مستقل دیگران نداریم. بنگاه‌های تبلیغاتی و مشتری‌ها معمولا معتقدند خوب می‌دانند چطور تبلیغ بسازند و آن را ارزیابی کنند. پس از ساخت آگهی هم، چنان به آن دل می‌بندند که چشم بینا و گوش شنوا برای نقد دیگران نخواهند داشت؛ بنابراین نیازی به آزمایش آنچه ساخته‌اند احساس نمی‌کنند: «همین که ساختیم خوبه! تمام.»
نمی‌توان تنها با تماشای یک آگهی درباره‌ی موثر بودن یا نبودن آن نظر داد. نظر و عقیده‌ی ما در بیشتر موارد غلط از آب در می‌آید. شرکت‌های تبلیغاتی و مشتریان‌شان هیچ کدام برای ارزیابی تبلیغات تولیدی صلاحیت ندارند. هیچ یک از ما آنقدر باهوش نیستیم که بتوانیم تبلیغات را از دریچه‌ی چشمِ مشتریانِ هدف ببینیم.
۲. بر ارقام مربوط به فروش تکیه نکنید
مانعِ دوم، این باور غلط است که میزان فروش نشان‌دهنده‌ی اثرگذاری تبلیغات است. تنها در صورتی که فروش بلافاصله پس از تبلیغات و بدون اثرپذیری از عوامل دیگر اتفاق بیفتد، می‌توان این باور را تأیید کرد. نمی‌توان اثر تبلیغات بر فروش را در خلأ و بدون در نظر گرفتن عوامل دیگر بررسی کرد. در سوی دیگر تبلیغات پس از گذر زمان معینی، گاهی یک هفته، گاهی چند ماه آثار مثبت خود را نشان می‌دهد و این تأخیر بررسی اثر تبلیغات بر فروش را دشوار می‌کند. همچنین تبلیغات علاوه بر اثر کوتاه‌مدتی که بر فروش دارد معمولا آثار بلندمدتی هم دارد که اغلب به فراموشی سپرده می‌شوند. با توجه به آنچه گفته شد، آمار و ارقام مربوط به فروش معیار مناسبی برای سنجش اثرگذاری تبلیغات نیست.
۳. به آزمودن تبلیغات اهمیت بدهید
سومین مانعِ مهم در تولید تبلیغات موثر، گرایشِ فراگیرِ بسیاری (نه همه) از شرکت‌های تبلیغاتی، بی‌توجهی به آزمایش تبلیغات تازه و به تأخیر انداختن پیوسته‌ی آن است. آنها از گزارش‌های مربوط به کیفیت تبلیغات دل خوشی ندارند و به دیده‌ی تهدید به آنها می‌نگرند، زیرا ممکن است نتیجه‌ی گزارش کارکنان خلاق و مبتکرشان و همچنین مشتریان‌شان را ناامید کند. این باعث می‌شود شرکت تبلیغاتی کنترل امور را از دست بدهد.
۴. خلاقیت و ابتکار در انحصار شما نیست
مانع چهارم خودخلاق‌پنداری است. باور به اینکه ما خلاق‌ترین افراد برای تولید تبلیغات هستیم و خلاقیت و ابتکار ویژگی منحصربه‌فرد ماست، یک مانع بزرگ است. بهترین تبلیغ‌ها در گذر زمان با تلاش فراوان و بهبود و اصلاح بر اساس بازخوردهای دریافتی از مشتریان هدف شکل می‌گیرند. باور به اینکه فقط خودمان خلاقیت داریم مانع پیشرفت و بهبود تدریجی می‌شود. کمپین‌های تبلیغاتی زیادی به دلیل خودداری شرکت تبلیغاتی از اعمال تغییرات به فراموشی سپرده شده‌اند. البته این مسئله به شرکت‌های تبلیغاتی محدود نمی‌شود و مشتریان این شرکت‌ها هم دچار این مشکل هستند. غرور و باور بی‌جا درباره‌ی میزان خلاقیت باعث می‌شود تصمیم‌های کلیدی به جای منطق و بازخورد عینی مشتریان هدف، بر مبنای احساس اتخاذ شوند. این وضعیت به خلق تبلیغ‌های بد و بی‌کیفیت منجر می‌شود.
۵. کپی‌برداری از دیگران همیشه جواب نمی‌دهد
مانعِ پنجم، باور فراگیر به شناسایی و کپی‌برداری از رویکرد تبلیغاتی رقیب اصلی است. تقلید از رویکردِ تبلیغاتی رقیب باعث موفقیت نمی‌شود. پیش از کپی‌برداری برای اطمینان باید تبلیغات مهم همه‌ی رقبا را آزمایش کنید. هیچ بعید نیست که با آزمایش تبلیغات رقبا مشخص شود رقیب پیشرو که بیشترین سهم بازار را دارد تنها به دلیل پیشرو بودن در صنعت، سهمِ بازار بزرگی دارد نه به خاطر تبلیغاتش؛ در مقابل رقیب دیگری با وجود برخورداری از سهم کوچکی از بازار تبلیغات موثرتری دارد.
۶. بدون استراتژی راه به جایی نمی‌برید
مانعِ ششم، نداشتن استراتژی یا تدوین استراتژی ناکارآمد است. این مشکل بیشتر وقت‌ها متوجه مشتریان شرکت‌های تبلیغاتی است. آنها به خوبی تحقیق نکرده‌اند، درباره‌ی برند و ویژگی‌هایش فکر نکرده‌اند و استراتژی‌های جایگزین را تدوین و آزمایش نکرده‌اند. نمی‌توان بدون ارائه‌ی رهنمودهای استراتژیک از شرکت‌های تبلیغاتی انتظار خلق تبلیغات موثر داشت، زیرا شرکت مجبور است بر اساس حدس و گمان اقدام کند. بدون استراتژی به‌ندرت تبلیغات موثر خلق می‌شود و مشکل نبود یا ضعف استراتژی به سفارش‌دهنده برمی‌گردد.
۷. در مسائلی که صلاحیت ندارید دخالت نکنید
مانع هفتم صلاحیت نداشتن مشتری است. فرایندها، سیاست‌ها و کارکنان برخی شرکت‌ها (مشتری) مانع خلاقیت در تولید تبلیغات می‌شوند. غرور بی‌جا، ناشکیبایی، بی‌توجهی، ریسک‌گریزی و بی‌ثباتی برخی از ویژگی‌های منفی این مشتری‌هاست. مشتری بد معمولا انگیزه‌ای برای خلق تبلیغات موثر ایجاد نمی‌کند.
۸. روش‌های ناکارآمد را به کار نگیرید
آخرین و هشتمین مانع آزمایش ناکارآمد تبلیغ توسط شرکت‌های تحقیقاتی است. روش‌های تست تبلیغات معمولا به بازارهای اندکی محدود می‌شوند؛ بنابراین امکان ارائه‌ی نمونه‌ی کارآمد را ندارند. برخی روش‌های دیگر هزینه‌ی بالایی دارند. مؤسسه‌های تحقیقاتی تنها از یک یا دو روش ساده استفاده می‌کنند که بسیاری از متغیرهای مهم را در بر نمی‌گیرند. مثلا سال‌ها بر سر اینکه شاخص‌های متقاعدسازی مهم‌تر هستند یا شاخص‌های یادآوری بحث می‌شد؛ اما حقیقت این است که با اینکه هر دو شاخص مهم هستند، هیچ یک به تنهایی یا ترکیب‌شان با یکدیگر برای سنجش اثرگذاری تبلیغات کافی نیستند. برای سنجش اثرگذاری تبلیغات باید متغیرهای متعدد و گوناگونی همزمان ارزیابی شوند.
در تبلیغات موثر برای جذب مشتری چکار باید کرد؟
گام اول: برای تبلیغات موثر اندازه کسب‌وکارتان را در نظر بگیرید
سوپر مارکت فعال در ابتدای کوچه با یک کارخانه بزرگ تولید محصولات لبنی هر دو یک کسب‌وکار محسوب می‌شوند. اما اندازه و سبک آنها بسیار متفاوت است.
یک سوپر مارکت باید خود را به افرادی که در آن محله زندگی می‌کنند، معرفی کند. در حالی که آوازه شهرت یک کارخانه محصولات لبنی معمولا باید به تمام کشور برسد.
بنابراین جهت پیاده‌سازی بهترین راه‌های تبلیغات برای جذب مشتری؛ باید ابتدا اندازه کسب‌وکار خود را در نظر بگیرید و متناسب با آن اقدام کنید.
برای بسیاری از کسب‌وکارهای خرد مانند کتاب‌فروشی‌ها، فروشگاه‌ها یا اغذیه فروشی‌ها روش‌های فیزیکی و سنتی مانند پخش تراکت و بروشور کارساز است.
اما برای کسب‌وکارهای بزرگ و متوسط تبلیغات تلویزیونی یا اینترنتی می‌تواند راهگشا باشد.
عدم توجه به اندازه کسب‌وکار به هنگام تبلیغات، باعث می‌شود تا آگهی شما به دست افرادی که باید برسد، نرسد. ضمن آنکه اندازه کسب‌وکار نقش تعیین کننده‌ای در میزان هزینه تبلیغات خواهد داشت.
گام دوم؛ مشتریان خود را بشناسید
برای تبلیغات ارزان و موثر نیاز است که حتما مشتریان خود و ویژگی‌های آنها را بشناسید. هر گروه از مشتریان یک سری ویژگی‌های فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی خاص خود را دارند.
جهت انتخاب بهترین تبلیغات برای جذب مشتری حتما ابتدا نیاز است که مشتریان خود را بشناسید.
به عنوان مثال، مشتریان یک کالای لوکس روش‌های تبلیغات خاص خود را نیاز دارند. آنها ممکن است چندان تحت تاثیر تبلیغات محیطی قرار نگرفته و بیشتر به تبلیغات اینترنتی توجه کنند.
گاهی اوقات جمعیت مشتریان چندان زیاد نیست و شما می‌توانید بهتر با آنها ارتباط برقرار کنید. اما در بسیاری از مواقع تناسب جمعیتی مشتریان به گونه‌ای بوده که نمی‌توان با همگی آنها ارتباط گرفت.
سن و جنسیت دو عامل تاثیرگذار دیگر هستند که در به کارگیری ایده‌های خلاقانه برای تبلیغات موثر باید به آنها توجه کرد.
به عنوان مثال، کودکان نیازمند تبلیغات شاد و استفاده از ترکیب رنگ‌ها و اشکال مختلف در ساخت آگهی‌ها هستند. این در حالی است که برای بزرگسال باید روش‌های دیگری را به کار برد.
